Terapia Sally Goddard – integracja odruchów automatycznych, fundament dla terapii SI! 

Program Integracji Odruchów został opracowany przez Instytut Psychologii Neurofizjologicznej INPP w Wielkiej Brytanii w latach 70-tych. Jego twórcami są dr Peter Blythe i dr Sally Goddard - Blythe. Ma na celu usprawnianie umiejętności koniecznych do efektywnego uczenia się. Jest to metoda terapeutyczna, opierająca się na naturalnych wzorcach ruchowych, które wykonuje rozwijające się dziecko podczas 1 roku życia. Wyniki badań przeprowadzonych na terenie Wielkiej Brytanii, Niemiec, Holandii, Szwecji i USA potwierdzają skuteczność stosowania programu ćwiczeń integrujących INPP. Dzieci z trudnościami w uczeniu się mogą poprawić zaburzone funkcje dzięki wykonywaniu codziennego, prostego programu ćwiczeń, który zajmuje około 10 minut i może być realizowany w szkole lub w domu. Po kilku tygodniach ćwiczeń terapeuta decyduje o zmianie programu i przejściu do kolejnego etapu. Zwykle trwa terapia trwa ok. 10 miesięcy. 

Program skierowany jest do dzieci z: 
- dysleksją - dysgrafią - dysortografią - dyspraksją 
- zaburzeniami koncentracji uwagi -nadpobudliwością w tym z ADHD 
- zaburzeniami koordynacji 
- trudnościami w czytaniu i pisaniu 
- dysfunkcjami ruchowymi i percepcyjnymi 
- zespołem Aspergera 
- obniżoną sprawnością percepcji wzrokowej i słuchowej 
- opóźnionym rozwojem mowy, 
- nadwrażliwością emocjonalną, 
- podwyższonym działaniem stresu (przetrwały odruch Moro), 
- nieśmiałych, 
- z trudnościami z trzymaniem moczu (odruch Galant) 
 

O odruchach pierwotnych 

Toniczny Odruch Błędnikowy (TOB) 
Wywoływany jest przez zmianę położenia głowy w przestrzeni. TOB w zgięciu wywołany jest przez ruch głowy do przodu, a TOB w wyproście przy odchyleniu głowy do tyłu. Pojawia się - TOB w zgięciu: 12 tydzień życia płodowego, integruje między 3-4 m.ż., TOB w wyproście: pojawia się podczas porodu, a integruje stopniowo od 7 tygodnia do końca 3 roku życia. Jeśli pozostanie niewygaszony, wówczas dziecko może mieć: - nieprawidłową postawę ciała - garbienie się lub tendencja do chodzenia na palcach, - obniżone napięcie mięśniowe lub zwiększone napięcie mięśniowe, - zaburzenia równowagi, - chorobę lokomocyjną, - niechęć do ćwiczeń sportowych, - problemy z percepcją wzrokową ( mylenie liter podobnych jak p/b) - problemy z oceną przestrzeni, - niskie umiejętności tworzenia sekwencji, - niskie zdolności organizacyjne, - upośledzone poczucie czasu, - zaburzenia mowy, - szybką męczliwość w pozycji stojącej, - lęk wysokości, - szybkie męczenie się w pozycji z rękoma uniesionymi do góry, - szybkie męczenie się podczas chodzenia po nierównym podłożu, - utrudnioną kontrolę głowy, - trudności z postrzeganiem wzrokowym. 

Asymetryczny Toniczny Odruch Szyi (ATOS) 
Jeśli pozostanie niewygaszony, wówczas dziecko może mieć: - zachwiania równowagi przy ruchach głowy w którąkolwiek ze stron, - ruchy jednostronne zamiast naprzemiennych (np. w czasie chodzenia, skakania itd.), - trudności z przekraczaniem linii środkowej ciała, - słabo rozwinięte ruchy wodzenia wzrokiem, - nieustalona lateralizacja, - brzydkie i wolne pismo, - nieprawidłowy chwyt narzędzia pisarskiego, - trudności z opanowaniem ortografii i gramatyki, - trudności z wyrażaniem myśli pisemnie, - trudności z percepcją wzrokową szczególnie symetrycznych przedstawień kształtów. 

Symetryczny Toniczny Odruch Szyi (STOS) 
Odruch jest aktywizowany w dwóch pozycjach: w reakcji na zgięcie głowy - zginają się ręce a prostują nogi, natomiast w reakcji na wyprost głowy - prostują się ręce a zginają nogi. Jest odruchem pomostowym pomiędzy odruchami pierwotnymi i postularnymi. Jeśli pozostanie niewygaszony, wówczas dziecko może mieć: - nieprawidłową postawę, pochylona sylwetka podczas chodzenia, tzw. małpi chód, - tendencję do garbienia się podczas siedzenia w ławce, - podczas siedzenia nogi ułożone w kształcie litery "W", - zaburzoną koordynacja ręce - oczy, - syndrom niezdarnego dziecka, - niechlujnie jeść, - trudności z widzeniem obuocznym, - wolno przepisywać, szczególnie z tablicy, - trudności z nauką pływania, szczególnie na brzuchu, - trudności w grze w piłkę, - zaburzenia uwagi. 

Odruch Moro 
Odruch Moro, inaczej zwany odruchem obejmowania – odruch występujący w odpowiedzi na:  Gwałtowną zmianę położenia ciała noworodka (bodziec przedsionkowy),  Nagły hałas, ostry dźwięk (bodziec słuchowy),  Zmianę światła w polu widzenia lub nagły ruch w polu widzenia (bodziec wzrokowy).  Nagła zmiana temperatury, nagły ból, lub nagły nacisk (bodziec słuchowy)  Wdychanie substancji gazowej (bodziec węchowy), Fizyczna reakcja na odruch Moro 1. nagłe pobudzenie, 2. szybkie wdechy, chwilowe zamarcie, albo zdumienie, potem wydech, a często krzyk, 3. uaktywnienie reakcji walki lub ucieczki, która powoduje automatyczne powiadomienie współczulnego układu nerwowego w wyniku, czego następuje: 4. uwolnienie adrenaliny i kortyzolu (hormonów stresu), 5. przyspieszenie oddychania, dotyczy to szczególnie górnych płatów płuc (hiperwentylacja) 6. przyspieszenie bicia serca, 7. wzrost ciśnienia krwi, 8. zaczerwienie skóry, 9. możliwe są także wybuchy płaczu, Jeżeli odruch Moro nie zostanie wygaszony w 2–4 miesiącu życia, u dziecka utrzymują się przesadne reakcje na zaskoczenie, które mogą powodować stałą nadwrażliwość i tym samym przesadzone reakcje na niektóre bodźce. Nagły hałas, światło, ruch lub zmiana pozycji czy równowagi mogą wywołać odruch w niespodziewanych momentach, tak, więc dziecko jest cały czas w pogotowiu i ma podwyższony stan świadomości. Dziecko z przetrwałym odruchem Moro jest cały czas na granicy walki lub ucieczki. Nie może wyjść z błędnego koła: odruch pobudza wydzielanie adrenaliny i kortyzolu – hormonów stresu. Te same hormony powodują wzrost wrażliwości na bodźce i natężenia reakcji, a więc taki sposób reagowania staje się czymś naturalnym. Takie dziecko może wykazywać sprzeczne zachowania: z jednej strony jest wrażliwe, otwarte i twórcze, a z drugiej niedojrzałe i skłonne do przesadzonych reakcji. Sposób zachowania może być dwojaki, albo jest dzieckiem bojaźliwym, które wycofuje się z różnych sytuacji, ma trudności z nawiązywaniem kontaktów, trudno mu przyjmować i okazywać uczucia, albo może stać się dzieckiem nadmiernie aktywnym i agresywnym, które łatwo popada w podniecenie, nie potrafi odczytywać mowy ciała innych osób i ma potrzebę okazywania swojej dominacji. W przypadku obu typów zachowań dziecko będzie miało tendencję do manipulowania innymi, jako że poszukuje strategii pozwalających odzyskać kontrolę nad własnymi reakcjami emocjonalnymi. Wydzielanie adrenaliny i kortyzolu to dwa główne mechanizmy, jakimi dysponuje ciało przeciwko alergiom i infekcjom. Jeżeli jednak są one używane stale i stanowią „motyw przewodni", nie pełnią już swojej podstawowej funkcji. Upośledzona zostaje odporność, a także reakcje na potencjalne alergeny. Takie dziecko może łapać każde przeziębienie i wykazywać nadwrażliwość na leki. Dziecko może także wykazywać nadwrażliwość na niektóre pokarmy czy konserwanty, co z kolei wpływa na zachowanie i koncentrację. Jego organizm będzie także szybciej spalać cukier obecny we krwi, co powoduje zmiany w nastroju i zachowaniu. Dziecko z przetrwałym odruchem Moro doświadcza świata jako pełnego jaskrawych, głośnych i drażniących bodźców. Oczy są skierowane w kierunku zmiany światła w polu widzenia. Uszy odbierają zbyt wiele informacji słuchowych. Nie potrafi odrzucić ani pominąć zbędnych bodźców, czuje się więc przeciążone. Jego percepcja jest ograniczona przez nadmiar bodźców. Aktywność tego odruchu może stale stymulować nadmierną pracę nadnerczy, co może negatywnie odbijać się na układzie immunologicznym, prowadzić do powstawania alergii, nawracających infekcji, osłabiać nadnercza, co z kolei może powodować utratę energii życiowej. Opóźniony rozwój Moro może negatywnie wpłynąć na zdolność uczenia się i rozwój twórczego myślenia. 

Odruch grzbietowy Galanta 
Wywołujemy go, gdy w ułożeniu na brzuszku dotykając pleców po jednej stronie kręgosłupa - dziecko zgina biodra o 45 stopni w stronę bodźca. Odruch ten powinien być taki sam po obu stronach pleców. Odruch Galanta aktywny jest w czasie porodu, ułatwiając dziecku przedostanie się przez kanał rodny. Zaobserwowano ze odruch ten jest obecny dłużej u dzieci, które mają problemy z kontrolą pęcherza moczowego, moczeniem nocnym w wieku ponad 5 lat. Skutki przetrwałego odruchu Galanta Przetrwanie tego odruchu po jednej stronie ciała, może mieć negatywny wpływ na postawę i chód, a także przyczyniać się do powstawania skoliozy. 

Opóźnienie neurorozwojowe (NDD) 
Według definicji przyjętej przez INPP opóźnienie neurorozwojowe jest to przedłużające się nagromadzenie odruchów pierwotnych powyżej pierwszego roku życia oraz brak lub występowanie niedojrzałych odruchów posturalnych powyżej wieku trzech i pół lat. Występowanie lub brak odruchów pierwotnych i posturalnych podczas kluczowych etapów rozwoju stanowi wiarygodny wskaźnik dojrzałości ośrodkowego układu nerwowego. Wykazano także że nieprawidłowe odruchy mogą być jedną z przyczyn specyficznych trudności w nauce (Fiorentino 1970, Bobath & Bobath 1975, Ayres 1972/3, Bender 1976, Blythe, McGlown 1979, Goddard 1994/96, Wilkinson 1994,Goddard Blythe 1998) oraz niedojrzałego zachowania. U wielu dzieci z trudnościami w uczeniu się obserwujemy opóźnienie neurorozwojowe związane z obecnością niezintegrowanych odruchów pierwotnych, które negatywnie wpływają na rozwój ruchowy, poznawczy i emocjonalny uczniów.